Op de persconferentie van Guy Verhofstadt (Open Vld), fracteleider van de liberalen in het Europees Parlement, en zijn gast György Konrad, stelt de reporter van een Hongaars staatsmedium geen vraag. Wel beschuldigt hij beiden van leugens. Het is symbolisch voor de autoritaire evolutie in Hongarije. De Hongaarse staatsmedia werden de voorbije maanden door de regering van premier Viktor Orban vakkundig 'gezuiverd'. Honderden onafhankelijke journalisten en andere werknemers ruimden plaats voor apparatsjiks.
"Voor het eerst sinds 1989 voel ik weer de sfeer die we met de val van het communistische regime achter ons lieten", zegt Konrad. Ondertussen worden op een scherm artikels geprojecteerd die verdwenen uit de democratische grondwet die het licht zag na 1989, en het land in 2004 naar EU-lidmaatschap leidde. Ze zijn vervangen in de omstreden 'Basiswet' die op 1 januari van kracht werd. Zonder debat, en na een stemming door de tweederdemeerderheid van Orbans partij Fidesz. De justitie, de centrale bank en de toezichthouder voor gegevensbescherming staan nu onder Orbans toezicht.
Omdat dit in strijd is met de Europese regelgeving begon de EU al een inbreukprocedure, maar die administratief-juridische weg alleen volstaat voor Verhofstadt en Konrad niet. Beiden riepen gisteren de Europese Raad op om maandag op de EU-top een debat te voeren over de fundamentele waarden die de EU bij elkaar houden. "De waarden in het Europees Verdrag zijn even belangrijk als de eurocrisis," zegt Verhofstadt, terwijl Konrad in ons daaropvolgend interview de situatie in zijn land "een waarschuwing noemt voor ons allemaal".
Een radiopresentator van Klubradio, die zijn licentie wordt ontnomen, noemde de situatie in Hongarije vorige week een soort staatsgreep. Deelt u die visie?
György Konrad: Ja, het is een sluipende staatsgreep. Niet alleen met militaire macht of wapens, maar stap voor stap, via nieuwe wetten en decreten. De volledige structuur van onze staat verandert terwijl we praten.
Hoe ziet u het dagelijks leven veranderen in 'Orbanistan', zoals u uw land nu noemt?
György Konrad: Als je de openbare radio of televisie vandaag aanzet.....
Liberales